12 wrz 2011

Literackie nawiązania Kiepskich

Serial Świat Według Kiepskich jest tylko z pozoru opowieścią błahą. Tak naprawdę ma budowę paraboliczną. Proste historie skrywają parenetyczną warstwę właściwą, która nierzadko koresponduje ze sztukami humanistycznymi. W Kiepskich doszukamy się mnóstwa aluzji literackich, odwołań do bieżących wydarzeń, historii i sztuki. Analizując sitcom pod tym kątem możemy dojść do wniosku, że jest jedną z najbardziej wartościowych produkcji wśród tych, które oglądać możemy w telewizji.

Odwołań takich jest mnóstwo. Będę edytował ten post w miarę odkrywania/przypominania sobie kolejnych.

  • Ferdynand K. - odcinek jest pastiszem Procesu Franza Kafki.
  • W wielu odcinkach bohaterowie nawiązują do Wesela Stanisława Wyspiańskiego (np. "- (...) cóż tam, Cycu, słychać w polityce? - Chińczyki trzymają się mocno")
  • W odcinku Sto lat pojawiły się sparafrazowane fragmenty samego utworu. Oprócz tego wraz z treścią skopiowano symbolikę i wymowę dzieła Wyspiańskiego, dodając mu nieco bardziej współczesnego wydźwięku. W odcinku tym pojawia się również bohater z pierwowzoru - Wernyhora.
  • Kiepska bajka o złotym jajku - tym razem mamy do czynienia z odwołaniem do mitologii greckiej, a dokładniej do postaci króla Midasa, który zamieniał wszystko czego dotknął w złoto. Podobnie było z Ferdkiem, który otrzymał dar zamieniania obiektów w... piwo.
  • W serialu pojawiają się również akcenty związane z nauką i bieżącymi wydarzeniami. Przykładem chociażby może być odcinek Perpetuum mobile.
  • Zagadka nieśmiertelności - to oczywiście mój żart, ale Ferdek przypomina mi w tym opowiadaniu nieco Gilgamesza - mitycznego króla Uruk, który opuszcza swe rodzinne miasto, aby zrozumieć sens istnienia. Na swojej drodze spotyka Utnapisztima - starca, którego bogowie obdarzyli nieśmiertelnością za wzięcie wszystkich zwierząt na arkę (tak, to protoplasta biblijnego Noego).
  • Co prawda w każdym właściwie utworze występują jakieś odniesienia do kultury masowej, ale w Kiepskich są one naprawdę doskonałe. Takich odniesień jest jednak zbyt dużo, żeby je wszystkie wyłapać.
  • Lepsza połowa - krótka piłka - dżinn z kultury arabskiej.
  • Tajemnica X muzy - tutaj też sprawa jasna.
  • Waldek w krainie czarów - odcinek jest odwołaniem do fizycznej teorii Wieloświatowej Interpretacji Mechaniki Kwantowej.
  • Śmierć i Ferdynand - u Bergmana śmierć grała w szachy, w Kiepskich rżnie z żywymi w karty.
  • Korzenie - pojawiający się tu często cytat rozpoczynający mowy "Miałem sen..." to oczywiście odwołanie do mowy Martina Luthera Kinga wygłoszonej przez niego w 1963 r.
  • Mistrz podrobów - prymitywizm w malarstwie podany w absurdalnej formie. Ferdek zostaje twórcą awangardowym.
  • Lucyferdek - w tym odcinku pojawia się bardzo powszechny motyw zstąpienia do piekieł w celu odzyskania duszy bliskiej osoby. Co ciekawe sam diabeł mówi, że kilku już tu przyszło (chyba wspomniał o Orfeuszu), ale stwierdził, że jeszcze nikt w historii świata nie zdobył się na takie poświęcenie, żeby uratować teściową.

Ciekawostki

Kilka ciekawostek na temat Świata Według Kiepskich (część pozbierałem z różnych stron, część zauważyłem sam):
  • Rolę Ferdka początkowo zaproponowano Januszowi Rewińskiemu, który jednak po zapoznaniu się ze scenariuszem odmówił.
  • We wszystkich odcinkach Boczek występuje jako kawaler, ale w odcinku Rolki, czyli total gigant wspomina o swojej żonie.
  • Jedyny raz mieszkanie Paździochów zostaje pokazane w odcinku Szara strefa.
  • W serialu można dopatrzyć się wielu nieścisłości. Np. Babka Kiepska w większości odcinków nazywa się Rozalią Kiepską, ale są też odcinki, w których jej nazwisko to Małolepsza i Wspaniała. Takie błędy są dosyć powszechne w serialu, ma to zapewne związek z faktem, że w czasie całej historii serialu odcinki pisało kilkudziesięciu scenarzystów. Inne powszechne błędy to ciągle zmieniające się imię właściciela sklepu osiedlowego, albo różne imiona matki Arnolda Boczka.
  • W odcinku Tamten świat Halinka mówi Ferdkowi najpierw, że jego wujek umarł w styczniu, a następnie, że na dożynkach, które tradycyjnie odbywają się po zakończeniu zbierania plonów czyli we wrześniu.
  • Paździoch obchodzi imieniny 13 października pomimo tego, że tego dnia Marian imienin nie ma.
  • W odcinku Wio! Babka najpierw mówi, że urodziła się 25 sierpnia, a kilka minut później, że 24.
  • Sceny plenerowe w pierwszych sezonach nakręcone były tylko na potrzeby trzech odcinków: Rolki, czyli total gigant, Niewidzialna kanalia i Kiepscy zboczeńcy.
  • Od około 7 lat Kiepscy nie są już nagrywani w kamienicy przy ulicy Podwale we Wrocławiu, tylko w studiu grupy ATM.
  • Kiepscy posiadają jedyny na świecie telewizor marki Okił nazwany tak na cześć reżysera sitcomu.
  • Ferdynand na początku miał nazywać się Ludwik. Podobno sam Andrzej Grabowski wpłynął na zmianę imienia głównego bohatera.
  • Na potrzeby serialu wymyślono kilka nowych marek, część z nich stało się kultowymi, np. piwo Mocny Full (co ciekawe Browar Kiper z Piotrkowa Trybunalskiego wyprodukował piwo o takiej nazwie, ale szybko tej produkcji zaprzestał z powodu sporu co do praw autorskich), papierosy Kiepy, mleko Dobra Krowa.
  • Mocny Full zmieniał swoją cenę w trakcie trwania serialu wielokrotnie. Na początku piwo kosztowało około 2,50 zł, teraz kosztuje już 3,25 zł.
  • Jednym z niewielu odcinków, w którym pokazano prawdziwy widok z okna Kiepskich jest Zrób sobie babkę.
  • W serialu pojawia się dwóch prezydentów RP - Aleksander Kwaśniewski i Lech Wałęsa. W jednym z odcinków pojawia się również człowiek będący najprawdopodobniej alter ego generała Wojciecha Jaruzelskiego. Oprócz tego Ferdek często powołuje się na Edwarda Gierka, który w serialu pojawia się dwa razy.
  • Kolejną postacią serialową inspirowaną znaną postacią jest ksiądz infułat Eugeniusz Bażant, który jest nawiązaniem do postaci o. Rydzyka.

11 wrz 2011

Nowe odcinki Kiepskich (seria 14)

We wrześniu rozpoczęto emisję kolejnej serii Świata Według Kiepskich. Pierwszy odcinek wyświetlony już został w telewizji. Oto zapowiedzi kolejnych dwóch plus opis pierwszego.

366 Czułe Słówka Ferdynand Kiepski dochodzi do wniosku, że otaczająca go rzeczywistość jest szara, smutna i ponura. Tęskni za kolorowym i pięknym światem, pokazywanym w telewizji. Oglądając reklamę szamponu do włosów, zakochuje się w pięknej modelce z telewizji. 07.09.2011
367 brak tytułu W czasie kłótni Ferdek stwierdza, że jego żona jest osobą zakłamaną i nieuczciwą. Obrażony, postanawia wyprowadzić się z domu i zamieszkać w lesie, żyjąc w spokoju i harmonii z naturą. Szukając grzybów, nieoczekiwanie spotyka Mariana Paździocha, który również wyprowadził się z domu i postanowił zostać człowiekiem lasu. 14.09.2011
368 brak tytułu Ferdek dowiaduje się z telewizji o trudnościach związanych z budową autostrady A2 i nierzetelnego chińskiego wykonawcy. Ubolewa, że ludzie nie chcą działać bezinteresownie na rzecz kraju, a społeczeństwo porzuciło tradycję czynu społecznego, popularną w okresie jego młodości. Prezes Kozłowski proponuje mu, aby wraz z grupą ochotników w czynie społecznym podjął się dokończenia budowy autostrady. 21.09.2011